Politiek en Beleid: taken Koning (staatshoofd) (Mei 2024)
Staatshoofd, de hoogste vertegenwoordiger van een soevereine staat, die al dan niet ook het hoofd van de regering is. De rol van het staatshoofd is in de eerste plaats representatief en symboliseert de eenheid en integriteit van de staat in binnen- en buitenland.
De specifieke titel van het staatshoofd is afhankelijk van het politieke systeem van de staat. Het staatshoofd in een monarchie is bijvoorbeeld meestal een koning of koningin, terwijl in een republiek deze rol doorgaans wordt vervuld door de president. De wijze van selectie van het staatshoofd varieert ook tussen politieke systemen, waaronder directe verkiezing door het volk, indirecte verkiezing door een wetgevend orgaan of kiescollege en erfopvolging. In dictaturen wordt de positie vaak gewoon met geweld ingenomen.
Het staatshoofd kan een aanzienlijke constitutionele macht hebben of alleen het ceremoniële gezag uitoefenen dat aan zijn of haar titel is verbonden. Zo vervult koningin Elizabeth II, een moderne constitutionele monarch, een belangrijke maar vooral symbolische functie in het Britse politieke systeem. Ze opent elke nieuwe zitting van het Parlement, ontbindt deze voor de algemene verkiezingen en vertegenwoordigt het land in het buitenland. De president van Frankrijk bezit daarentegen aanzienlijke bevoegdheden, zoals het sluiten van verdragen met buitenlandse regeringen en het leiden van de strijdkrachten. In beide gevallen onderscheidt het staatshoofd (monarch of president) zich van het regeringshoofd, de premier. In andere landen, zoals de Verenigde Staten en de Filippijnen, is de persoon die het staatshoofd is ook het hoofd van de regering en behoudt hij dus de plichten en prerogatieven die aan beide titels zijn verbonden.
