Twee-partijen systeempolitiek

Twee-partijen-systeem, politiek systeem waarin het electoraat grotendeels slechts aan twee grote partijen stemt en waarin de ene of de andere partij een meerderheid in de wetgevende macht kan behalen. De Verenigde Staten zijn het klassieke voorbeeld van een natie met een systeem met twee partijen. De contrasten tussen systemen met twee partijen en meerdere partijen worden vaak overdreven. Binnen elke grote partij in de Verenigde Staten, de Republikeinen en de Democraten strijden veel facties om de macht. De aanwezigheid van uiteenlopende belangen onder een luifel van een enkele partij maskeert een proces van strijd en compromis dat onder een meerpartijenstelsel openlijk is.

politieke partij: systemen met twee partijen

Er moet een fundamenteel onderscheid worden gemaakt tussen het twee-partijen-systeem zoals het wordt aangetroffen in de Verenigde Staten en zoals het wordt aangetroffen in Groot-Brittannië.

Belangrijke invloeden die gunstig zijn voor het twee-partijen-systeem zijn het gebruik van districten met één lid voor de verkiezing van vertegenwoordigers, het presidentiële systeem en het ontbreken van evenredige vertegenwoordiging. In Groot-Brittannië en de Verenigde Staten worden leden van de nationale representatieve vergaderingen gekozen uit districten met één lid, en de kandidaat die de meeste stemmen wint, is de winnaar. Een dergelijk kiesstelsel dwingt een partij om te streven naar een meerderheid van de stemmen in een district of ander kiesgebied. Gewoonlijk kunnen slechts twee redelijk gelijk op elkaar afgestemde partijen met succes strijden om hun ambt in een district met één lid, en een derde lijdt een terugkerende nederlaag tenzij ze een van de andere partijen kan verzwelgen. Partijen gedijen niet onder de zekerheid van een nederlaag. Een derde partij kan een aanzienlijke populaire aanhang hebben en toch weinig zetels in de vertegenwoordigende instantie innemen. Met bijvoorbeeld 20 procent van de stemmen gelijk verdeeld over een heel land, zou zo'n partij geen zetel winnen. (Onder volledige evenredige vertegenwoordiging zou het recht hebben op 20 procent van de zetels in een wetgevend orgaan.) De opkomst van de Labour-partij in Groot-Brittannië bijvoorbeeld, beroofde de Liberale Partij bijvoorbeeld vrijwel van parlementaire zetels, ook al had deze een substantiële populaire in aansluiting op.

Naast het single-member-districtsysteem zet het presidentiële systeem in de Verenigde Staten partijen ertoe aan om meerderheidssteun te zoeken. Geen enkele fractie kan haar presidentskandidaat kiezen en derde partijen in de nationale politiek blijken meer protestbewegingen te zijn dan serieuze electorale ondernemingen.

Het systeem van twee partijen zou de stabiliteit van de regering bevorderen, omdat een enkele partij een meerderheid in het parlement en de regering kan behalen. In een meerpartijenland daarentegen is de vorming van een regering afhankelijk van het in stand houden van een coalitie van partijen met voldoende totale kracht om een ​​parlementaire meerderheid te vormen. De zwakte van de banden die de coalitie binden, kan de voortzetting van een aan de macht zijnde kabinet bedreigen. De stabiliteit van de Amerikaanse regering is niet volledig te danken aan haar partijsysteem, zo wordt gesteld, maar wordt ook bevorderd door de vaste ambtstermijn en de sterke constitutionele positie van de president.

Het systeem van twee partijen matigt de vijandigheden van politieke strijd. Om de steun van een meerderheid van de kiezers te vragen, moet een partij een programma presenteren dat sympathiek is voor de wensen van de meeste politiek actieve elementen van de bevolking. Bij het opstellen van een dergelijk programma moet worden gestreefd naar een verzoening van de tegenstrijdige belangen van verschillende sectoren van de bevolking. Dit stelt de partij in staat om, indien opportuun, weerstand te bieden aan eisen die zij zich zonder voorbehoud voorbehoudt bij het beleid dat door een bepaald extremistisch element wordt aangedrongen. In feite is de partij een coalitie met het doel campagne te voeren. In Groot-Brittannië en Canada zijn de verschillen in programma en samenstelling tussen de twee grote partijen misschien groter dan in de Verenigde Staten. Desalniettemin bestaat er in al deze landen een breed akkoord tussen de leidende partijen. Met twee grote partijen met vergelijkbare opvattingen en van ongeveer gelijke kracht die strijden om de controle over een regering, is het mogelijk dat de controle van de overheid tussen de partijen wisselt zonder beleidswijzigingen die zo radicaal zijn dat minderheden tot verzet worden aangezet.